TMK 304. Madde- Ananın Mali Hakları

“Madde 304- Ana, babalık davası ile birlikte veya ayrı olarak baba veya mirasçılarından
aşağıdaki giderlerin karşılanmasını isteyebilir:

Doğum giderleri,

Doğumdan önceki ve sonraki altışar haftalık geçim giderleri,

Gebelik ve doğumun gerektirdiği diğer giderler.
Çocuk ölü doğmuş olsa bile hâkim, bu giderlerin karşılanmasına karar verebilir.
Üçüncü kişiler veya sosyal güvenlik kuruluşlarınca anaya yapılan ödemeler, hakkaniyet
ölçüsünde tazminattan indirilir.”

1. GİRİŞ

Türk Medeni Kanunu (TMK) Madde 304, babalık davası açan annenin, doğum ve gebelik sürecinde katlandığı belirli giderleri babadan veya mirasçılarından talep edebilmesine imkân tanımaktadır. Bu düzenleme, anne ve çocuğun maddi güvenliğini sağlama amacı güderken aynı zamanda babalık ilişkisinin hukuki ve ekonomik sonuçlarını da ortaya koymaktadır. Bu makalede, babalık davası ile birlikte talep edilebilecek giderler, hukuki dayanaklar, Yargıtay içtihatları ve uygulamada karşılaşılan sorunlar ele alınacaktır. Ayrıca, babalık davasının tarihçesi, uluslararası hukuk ile karşılaştırılması, hukuki süreçte yaşanan sorunlar ve mahkeme kararlarının uygulanmasına dair detaylı bir inceleme yapılacaktır.

Bu makalede, şu temel başlıklar ele alınacaktır:

• Babalık davasının hukuki temelleri
• TMK Madde 304 kapsamında giderler
• Babalık davasının uluslararası hukuktaki yeri
• Uygulamada karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri
• Yargıtay kararları ışığında değerlendirme
• DNA testleri ve bilimsel delillerin önemi
• Babalık davasında ekonomik boyutlar
• Babalık davasının sosyolojik etkileri

2. BABALIK DAVASI VE HUKUKİ DAYANAK

Babalık davası, soybağının belirlenmesi amacıyla açılan bir davadır ve TMK’nın 301 ila 304. maddeleri arasında düzenlenmiştir. Çocuğun babası olduğunu iddia eden veya iddia edilen kişi arasında soybağının belirlenmesi amacıyla yürütülen bu dava, annenin ve çocuğun haklarını güvence altına almayı hedefler. TMK Madde 304, soybağı belirlenen babadan veya onun mirasçılarından doğum giderlerinin talep edilebilmesine imkân tanımaktadır.

Babalık davası genellikle, annenin çocuğun biyolojik babasını tespit ettirmek amacıyla açtığı bir davadır. Ancak bazı durumlarda, çocuğun kendisi de bu davayı açabilir. Bunun yanı sıra, babalık davası sonucunda sadece soybağı ilişkisi kurulmaz; aynı zamanda nafaka yükümlülüğü, miras hakkı ve diğer yasal yükümlülükler de ortaya çıkar.

Babalık davası açılırken, en önemli delillerin başında DNA testi gelir. Türkiye’de mahkemeler, bilimsel kanıtları dikkate alarak babalık davası hakkında hüküm vermektedir. DNA testleri, neredeyse %100’e yakın doğruluk oranı sağladığından, mahkemeler tarafından en güvenilir delil olarak kabul edilmektedir.

2.1. Babalık Davası Açma Yetkisi

Babalık davasını açabilecek kişiler şunlardır:

• Çocuk (18 yaşından büyükse kendi adına, küçükse annesi veya vasi aracılığıyla)
• Anne (çocuğun doğumundan itibaren belirli bir süre içinde)
• Cumhuriyet savcısı (bazı özel durumlarda)

2.2. Hukuki Süreç

Babalık davası açma süreci şu aşamalardan oluşur:

1. Davanın Açılması: Annenin veya çocuğun mahkemeye başvurması gerekir.
2. Delillerin Sunulması: DNA testi başta olmak üzere deliller mahkemeye sunulur.
3. Mahkeme Kararı: Hakim, deliller ışığında babalık ilişkisini belirler.
4. Tazminat ve Gider Talepleri: Anne, doğum masraflarını talep edebilir.

3. TMK MADDE 304 KAPSAMINDAKİ GİDERLER

Madde 304 kapsamında talep edilebilecek giderler üç ana başlık altında düzenlenmiştir:

1. Doğum Giderleri:
   • Hastane ve doğum masrafları
   • Doktor ve hemşire ücretleri
   • Ameliyat ve sezaryen masrafları
   • Yenidoğan bakım giderleri
   • Doğum sırasında kullanılan tıbbi malzemeler
2. Doğumdan Önceki ve Sonraki Altışar Haftalık Geçim Giderleri:
   • Anne adayının gebelik sürecinde beslenme ve sağlık ihtiyaçları
   • Annenin iş kaybı nedeniyle uğradığı maddi zararlar
   • Lohusalık döneminde annenin bakım giderleri
   • Anne ve bebeğin barınma ve temel yaşam giderleri
3. Gebelik ve Doğumun Gerektirdiği Diğer Giderler:
   • Hamilelik sürecindeki doktor kontrolleri ve testler
   • Anneye uygulanan vitamin ve ilaç tedavileri
   • Annenin psikolojik destek ve terapi masrafları
   • Doğum sonrası annenin rehabilitasyon masrafları

Bu giderlerin tespiti için genellikle mahkeme bilirkişileri tarafından rapor hazırlanır. Bilirkişiler, annenin harcamalarını ve bunların makul olup olmadığını değerlendirerek mahkemeye sunarlar.

4. ÇOCUĞUN ÖLÜ DOĞMASI DURUMUNDA GİDERLERİN KARŞILANMASI

TMK Madde 304/2’ye göre, çocuğun ölü doğmuş olması halinde bile doğum giderleri karşılanmalıdır.

Özellikle Yargıtay 2. Hukuk Dairesi’nin 2019 tarihli kararında, çocuğun ölü doğmuş olmasının, annenin doğum giderlerini talep edebilmesi açısından engel teşkil etmeyeceği ifade edilmiştir.

5. ULUSLARARASI HUKUKTA BABALIK DAVASI

Babalık davası birçok ülkede benzer hukuki çerçevelere sahiptir. Avrupa ve Amerika’daki yasal düzenlemeler şu şekildedir:

• Avrupa Birliği Hukuku: Çocuğun kimlik hakkı koruma altına alınmıştır.
• Amerika: Babalık testleri zorunlu olup, babalık tespit edilen kişiler çocuk için finansal sorumluluk taşır.
• İngiltere: Çocuk, babalık tespit davasını 18 yaşına kadar açabilir.

6. SONUÇ VE ÖNERİLER

Babalık davaları, sadece bir soybağı meselesi değil, aynı zamanda ekonomik ve sosyal yönleri olan bir hukuki süreçtir. TMK Madde 304 kapsamında doğum giderleri, annenin ve çocuğun haklarının korunması adına önemli bir düzenleme içermektedir.

Yargıtay kararları incelendiğinde, babalık davası ile doğum giderlerinin talep edilmesi hususunda geniş bir uygulama alanı olduğu görülmektedir. Ancak, pratikte bazı sorunlarla karşılaşılabilmektedir. Bu nedenle, babalık davası açmayı düşünen annelerin hukuki danışmanlık alarak süreci yürütmeleri büyük önem taşımaktadır.

Önemli Not: Hukuki süreçler ve mahkeme kararları karmaşık olabilir. Bu nedenle, doğum giderleri veya babalık davaları ile ilgili herhangi bir işlem yapmadan önce bir hukuk uzmanına danışılması önerilmektedir.